Το μπάσκετμπολ είναι δημιούργημα ενός μόνο ανθρώπου, κάτι ασυνήθιστο για άθλημα. Το 1891 ο Δρ. Τζέιμς Νέισμιθ, ένας καναδός πάστορας, γυμναστής σε κολέγιο στο Σπρίνγκφηλντ της Μασαχουσέτης, έψαχνε για ένα παιχνίδι κλειστού χώρου, προκειμένου να απασχολεί τους μαθητές του κατά τη διάρκεια του μακρύ χειμώνα της Νέας Αγγλίας. Αφού απέρριψε διάφορες ιδέες, τοποθέτησε ένα καλάθι στον τοίχο του γυμναστηρίου, έγραψε ορισμένους βασικούς κανόνες κι άρχισε να εκπαιδεύει τους μαθητές του, οι οποίοι έπαιξαν τον πρώτο αγώνα στην ιστορία του αθλήματος στις 21 Δεκεμβρίου του 1891. Η ονομασία μπάσκετμπολ -καλαθοσφαίριση στα ελληνικά- ήταν έμπνευση ενός εκ των μαθητών του.
ΚΑΝΟΝΕΣ
Παίζεται με δύο ομάδες των πέντε ατόμων σε ένα (συνήθως κλειστό, που στο έδαφός του έχει παρκέ) γήπεδο με δύο αντικριστά καλάθια. Οι παίκτες επιτρέπεται να ακουμπήσουν την μπάλα μόνο με τα χέρια (ωστόσο δε συνιστά παράβαση εάν αυτή ακουμπήσει και οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος, εκτός από τα πόδια).
Σκοπός των ομάδων είναι να βάλουν με σουτ την μπάλα μέσα από το καλάθι όσο το δυνατόν περισσότερες φορές στα 40 λεπτά του αγώνα (τέσσερα δεκάλεπτα - στο NBA ο αγώνας διαρκεί 48 λεπτά). Η ομάδα που θα πετύχει περισσότερους πόντους είναι η νικήτρια. Εάν ο αγώνας λήξει ισόπαλος, οι δύο ομάδες συνεχίζουν σε πεντάλεπτη παράταση κ.ο.κ. Κάθε ομάδα έχει 5 παίκτες ανά πάσα στιγμή μέσα στο γήπεδο, ενώ κατά τη διάρκεια ενός αγώνα μπορεί να χρησιμοποιήσει άλλους 7 παίκτες (που βρίσκονται στον πάγκο), πραγματοποιώντας αλλαγές.
Ανάλογα με το ποια ομάδα κατέχει την μπάλα, οι παίκτες παίζουν αμυντικά ή επιθετικά. Ο συνολικός χρόνος της επίθεσης μιας ομάδας διαρκεί 24 δευτερόλεπτα. Δεν επιτρέπεται να τρέχει κάποιος κρατώντας την μπάλα: πρέπει ή να κάνει συγχρόνως ντρίμπλα ή να σταματήσει και να δώσει πάσα.
Κάθε αγώνας διαρκεί 4 περιόδους ίσης διάρκειας. Ανάμεσα στην 1η και τη 2η, καθώς και ανάμεσα στην 3η και την 4η, μεσολαβεί διάλειμμα 2 λεπτών. Ανάμεσα στην 2η και την 3η, υπάρχει διάλειμμα 15 λεπτών, το λεγόμενο ημίχρονο.
Κάθε προπονητής έχει το δικαίωμα να καλέσει τους παίκτες του στον πάγκο για να τους δώσει οδηγίες, δύο φορές σε κάθε περίοδο. Αυτό λέγεται time-out και κατά τη διάρκειά του ο αγώνας διακόπτεται για 1 λεπτό, ενώ οι παίκτες συγκεντρώνονται στους πάγκους.
Στο παρκέ υπάρχει η γραμμή του τριπόντου (στα 6.25 μέτρα στην Ευρώπη, 7.25 στο NBA) που ορίζει την αξία κάθε σουτ. Οι αθλητές μπορούν να σκοράρουν για 2 πόντους (μέσα από τη γραμμή) ή για 3 (έξω από αυτήν, εφόσον δεν την πατούν). Για 1 πόντο μετράει η βολή, την οποία σουτάρουν οι παίκτες, κατόπιν υποδείξεως των διαιτητών (ενώ ο χρόνος έχει διακοπεί) μετά από φάουλ ή τεχνική ποινή (βλ. παρακάτω).
ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥΣ ΜΠΑΣΚΕΤ.
Η πρώτη αλλαγή στους κανονισμούς αφορά την μετακίνηση του τριποντου από τα 6,25μ. στα 6,75μ με εξαίρεση στα πλάγια όπου η απόσταση διαμορφώνεται στα 6,6 μ. από τη μέση περίπου της ρακέτας και κάτω. Επειδή η περιγραφική διατύπωση υστερεί της διαγραμματικής καλύτερο είναι να παρακολουθήσετε το σχήμα 1 όπου φαίνεται το τόξο των 6,75 μ. και οι παράλληλες γραμμές των 6,6 Η δεύτερη σημαντική αλλαγή στους κανονισμούς έγκειται στην αλλαγή του σχήματος της ρακέτας όπου όπως φαίνεται από το σχήμα 2 παίρνει τη μορφή ορθογώνιου παραλληλόγραμμου (δεξιά στο σχήμα 2). Με την αλλαγή αυτή κερδίζουν κάποια εκατοστά οι παίκτες που θέλουν να ποστάρουν στην περιοχή του χαμηλού (γύρω στα 25-30 εκατοστά) και μεσαίου ποστ χωρις να κινδυνεύουν να χρεωθούν με 3 δεύτερα. Με άλλα λόγια όσο πιο χαμηλά ποστάρει ένας παίκτης τόσο πιο κοντά μπορεί να έρθει στο καλάθι και να αποκτήσει μεγαλύτερο αποτέλεσμα. 0 μ Για να δοθεί μπρος πίσω θα πρέπει ολόκληρο το σώμα και τα πόδια του παίκτη να έχει περάσει τη γραμμή του κέντρου, όπως και η μπάλα. Αν δηλαδή ο παίκτης πιέζεται, έχει το ένα πόδι στη μια πλευρά και το άλλο στην πίσω πλευρά του παρκέ ΔΕΝ είναι μπρος πίσω, όπως συνέβαινε μέχρι τώρα. Επίσης δεν είναι μπρος πίσω, αν ένας παίκτης προσπαθήσει να κλέψει τη μπάλα και από τη μια πλευρά του γηπέδου προσγειωθεί στην άλλη Δεν σφυρίζονται βήματα όταν ένας παίκτης συρθεί με τη μπάλα στο παρκέ και δεν πατάει τα πόδια του στο παρκέ.* Δίνεται αντιαθλητικό φάουλ σε περίπτωση που παίκτης χρησιμοποιήσει τους αγκώνες του και χτυπήσει αντίπαλό του. Παίκτης που χρησιμοποιεί τους αγκώνες χωρίς να συγκρουστεί με αντίπαλό του, τιμωρείται με τεχνική ποινή